Bent u 18 jaar of ouder?

Workflow

Bier rijpen

Bier gerelateerde hobby’s kan ik iedereen aanraden. En wat is beter dan een hobby waar je alleen een beetje ruimte en flink wat geduld voor nodig hebt? Als ik dan zeg: 'geduld', dan heb ik het alleen niet over een paar uurtjes. Want als we de smaak van ons bier door de tijd willen laten beïnvloeden, dan hebben we het over jaren.

Allereerst, wat zijn de dingen die je moet weten als je bier wilt gaan rijpen? Wat is het juiste bier om te rijpen? Hoe gaat het proces in z’n werk? En wanneer is het gelukt?

Welk bier?

Bieren die je het best kunt gebruiken hebben in ieder geval een hoger alcohol percentage. Het rijpen van bier is een oxidatiereactie, bij bieren met een lager alcoholpercentage heeft dit vaak niet het gewenste effect en zijn de smaken die ontstaan meer die van nat papier en karton. Ook is het een goed idee om een bier te kiezen wat meer zoete smaken heeft dan bitters. Bittere bieren danken hun bitters vaak aan de hop die gebruikt is. Tijdens het rijpen zullen de hopbitters niet afnemen, maar de aroma’s uit de hop zeker wel. Dit zou zonde zijn, om optimaal van een bier met een mooi hop aroma te genieten kan je het het beste vers drinken. Maar dat is een andere discussie.

Waar?

Waar ga je het bier laten rijpen? Zoals op veel bierflesjes staat kan je het beste een donkere en koelen plek kiezen om je bier weg te leggen. Denk bij koel niet per se aan de koelkast, deze is weer te koud en zal het rijpingsproces vertragen. Met koel bedoel ik tussen de 12 en de 16 graden. Misschien wel belangrijker dan koel is een constante temperatuur. Het is beter om je bier constant bij 18 graden weg te leggen dan in een ruimte waar de temperatuur tussen de 8 en de 18 graden schommelt. Dit heeft alles te maken met het zo constant mogelijk krijgen van de rijping. Een ideale ruimte is een kelder of een droge kruipruimte. Deze ruimtes zijn donker, droog en de temperatuur is er vaak constant koel.

Donkere en zware bieren zoals quadrupels of strong dark ales laten zich het beste rijpen. Dit komt ook weer omdat de smaken die tijdens rijping ontstaan goed aansluiten bij de smaken die al in het bier zitten.

Hoe lang moet mijn bier rijpen?

Wanneer is mijn bier genoeg gerijpt? Dat hangt helemaal af van de smaak die je wilt creëren in het bier. Na ongeveer 2 jaar rijpen zal je in het bier wat meer karamel en rozijn gaan herkennen. Tussen de 2 en 4 jaar rijpen gaat het fruitige rozijn gecombineerd met wat meer rum rozijn. Deze zullen rond de 5 jaar rijpen hun top bereiken en daarna weer wat af gaan nemen. Bij 5 jaar begint er ook een wat drogere fruitigheid naar voren te komen, dit heeft weer wat meer weg van sherry. Tussen de 6 en 8 jaar nemen de rozijn tonen steeds meer af en maken deze echt plaats voor de drogere sherry tonen. Na 8 jaar zitten de meeste bieren wel op de top van hun sherry tonen.

Hoe lang je een bier moet laten liggen hangt dus van een aantal factoren af. Bovengenoemde smaken zijn de smaken zoals ze vormen in een ideale rijpingsomstandigheid. Maar de ideale rijping is lastig te bereiken, daarom noemde ik bier rijpen wel echt een hobby. Want het is eigenlijk een heel lang experiment. Daarom kan ik iedereen aanraden om het te proberen. Haal 6 flessen van je favoriete quadrupel en leg ze weg. Na 2 jaar haal je er nog zes en maak je van beide jaargangen 1 open om de smaken te vergelijken, de rest leg je weer weg. Bij jaar drie haal je 5 nieuwe flessen en heb je drie jaargangen die je kan vergelijken. Zo ga je verder en heb je na 7 jaar zes verschillende jaren die je kan vergelijken!

Laatste paar tips:

Het is aan te raden grote flessen (75cl) te gebruiken. Door het grotere volume verloopt je rijping gecontroleerder en zo kan je ook meteen wat vrienden uitnodigen als het weer tijd is om de verschillende jaren naast elkaar te proeven. Mocht je dit toch met kleine flessen (33cl) willen doen hou er dan rekening mee dat de rijping sneller zal verlopen.

Flessen met een kurk kun je het beste liggend bewaren, flessen met kroonkurk kan je het beste laten staan.

Ook als je ruimte iets te warm is kan je nog steeds prima bier rijpen. Het rijpingsproces zal dan ook sneller verlopen.

Na 8 jaar hebben de meeste smaakveranderingen wel plaats gevonden en heeft langer bewaren niet veel zin meer. Het is dan echt tijd om het bier op te gaan drinken!